«Рената» есімі сырттай қарағанда заманауи, еуропалық естілгенімен, түбі терең, мағынасы әдемі есімдердің бірі. Бұл есімнің түп-төркіні латын тіліне барып тіреледі және тура мағынасында «қайта туған», «жаңадан дүниеге келген» деген ұғымды білдіреді.
Renatus деген кім?
«Рената» – латынның Renatus (ер адам есімі) сөзінен шыққан әйел есімі. «Re» – «қайта», «natus» – «дүниеге келу», «туылу» дегенді білдіреді. Яғни, «Renatus / Renata» – «қайта туған», «жаңаша өмір бастаған» деген мағынаны береді.
Еуропалық дәстүрде бұл есім көбіне рухани жаңарумен, жаңа өмір парағын ашумен байланыстырылады. Ертеде шоқынған, сенім жолына түскен адамды символикалық түрде «қайта туған» деп есептеп, осындай мағыналы есімдер жиі қойылған. Сондықтан «Рената» кей елдерде рухани тазару, жаңа бастама, үміт пен өмірге қайта құштарлықтың белгісі ретінде қабылданады.
Қай елдерде көп кездеседі?
«Рената» бүгінгі таңда бірнеше елде кең тараған халықаралық есім саналады. Әсіресе:
Италия, Португалия, Испания сияқты оңтүстік Еуропа елдерінде;
Польша, Чехия, Словакия, Литва тәрізді шығыс және орталық Еуропа мемлекеттерінде;
Германия, Австрия, Швейцарияда;
Ресей мен кейбір посткеңестік кеңістік елдерінде жиі ұшырасады.
Көп жерде бұл есім «классикалық, бірақ ескірмеген» ат ретінде қабылданады. Кей отбасылар оны діни мәніне бола таңдаса, енді бірі оның әуезді дыбысталуы мен халықаралық нұсқасын ұнатады.
Мағынасы: «жаңару» мен «екінші мүмкіндік»
«Қайта туған» деген мағына тек діни ұғыммен шектелмейді. Күнделікті өмірде бұл атауда:
Жаңару, өзгеру, өсу;
Қиындықтан кейін жаңа өмір бастау;
Адамның ішкі қайта түлеуі, рухани серпілуі;
Үміт, екінші мүмкіндік, жаңа парақ
деген бейнелі мағына жатады.
Сол себепті ата-аналар «Рената» есімін баласына:
өмірінде жарық, жақсы өзгеріс көп болсын;
әр құлағаннан кейін қайта тұрып, жаңа бастауға батылы жететін мықты адам болсын;
деген ниетпен қояды деп түсінуге болады.
Мінезге қатысты қандай ассоциация береді?
Әр адам – бөлек әлем, есім мінезді толық анықтап бермейді. Бірақ халықтық қабылдауда «Рената» есімі бар қыздар көбіне:
сабырлы, салмақты, өз ойын ішінде ұстайтын;
білімге құштар, шетел тілдерін, өнерді жақсы көретін;
өзіне, таңдауларына сенімді;
қиындықтан қорықпай, қайта тұра білетін қайсар
деп елестетіледі.
Бұл, әрине, ғылыми сипаттама емес, көп елдегі ата-аналар мен қоғамның есімге байланысты қалыптастырған бейнесі ғана.
Қазақ ортасында қалай қабылданады?
Қазақ қоғамында «Рената» – таза ұлттық емес, бірақ айтылуы жеңіл, жұмсақ естілетін халықаралық есім. Соңғы жылдары ата-аналар арасында:
қазақ есімдерімен қатар, латын, еуропалық, жалпыәлемдік есімдерге де қызығушылық артты.
Сол тұрғыдан алғанда, «Рената»:
бір жағынан – ерекше, көп кездеспейтін ат;
екінші жағынан – айтуға да, жазуға да қиын емес;
мағынасы – жағымды, «қайта туған», «жаңарған өмір» деген әдемі тілекке толы.