Әшімбаев өз мақаласында Тоқаевтың XXI ғасырдағы дағдарыс жайлы жауабын сипаттады

Төраға Маулен Әшімбаевтың пікірінше: қалыптасқан парадигмаларды бұзу — жаңа шындықтың анықталатын белгісі. Сенатор өз мақаласында мемлекет басшысының осы сын-қатерге қалай жауап беретіні туралы ой бөліскен, деп хабарлайды Anyqtime.kz

Әшімбаевтың пікірінше, Қазақстан — «дүниежүзілік организмнің» бір бөлшегі ретінде осындай үдерістің біріне тартылған. Ал тарихтың ағынымен батып кетпеу үшін мемлекетке  ұлтты бір бүтінге біріктіретін ерекше, берік нәрсе қажет.

«Бұл молекулярлық байланыс — әрбір азаматты бір мәдени-менталдық, құндылықтық матрицаға баурайтын, хаос ортасында ұлттың ыдырауына жол бермейтін ортақ сәйкестілік», – дейді саясаткер.

Әшімбаевтың айтуынша, күшті ұлттық өзіндік сана — бұл қайдан шыққанына, әлеуметтік мәртебесіне, діни немесе саяси көзқарасына қарамастан,  орталықсыздану мен сыртқы сын-қатерлерге қарсы тұра алатын ішкі тірек, елді біртұтас әрі өміршең организмге айналдыратын серпін.

  «Қазақстан дегеніміз не – этникалық тұтастық па, балқыған қазан ба, әлде ортақ азаматтықпен біріктірілген, өз ішінде қайнап жатқан этномәдени қосарланған сәйкестіліктер ме? Ұлттық коктейльдің ингредиенттерін не біріктіреді – мәдениет пе, қан жақындығы ма, саяси құндылықтар ма, ортақ тарих па, әлде болашаққа деген көзқарас па? Егер бұл мәдениет болса – ол біртұтас па, әлде көпмәдениетті ме? Бізде этникалық, діни, әлеуметтік және саяси айырмашылықтардан жоғары тұрып, баршамызды біріктіретін ортақ жоғары деңгейлі сәйкестілік бар ма?» – деп сұрақ қояды Сенат төрағасы. 

Әшімбаев сөзінше, 2022 жылдан бастап, «Жаңа Қазақстан құруды» жариялағаннан соң, мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз реформалық күн тәртібінде ұлттық бірлікті — барлық азамат үшін жалпы сәйкестілікті дәл осылай көтеруде. Ал бұл жолы ол бұны жаңаша тәсілмен жүргізуде.

«Егер бұрынғы кезде ұлт қалыптастыру процесі негізінен табиғи жолмен жүріп, «жоғарыдан» әсер ету әрекеттері декларативті құралдар қабылдаумен шектеліп, олардың іс жүзіндегі көрінісі мемлекеттік ақпараттық тапсырыспен қамтамасыз етілген медиа дискурста ғана тұрса, ал «Тоқаев үлгісі» жалпыға ортақ құндылықтарды іріктеу мен қалыптастыру жөнінде мемлекет пен қоғамның белсенді, проактивті әрекетін ұсынады, бұл ұлтты біріктіріп қана қоймай, XXI ғасырда оған жаңаша сапа береді. Мұнда Тоқаев моделі тәуелсіздік жылдары қалыптасқан жалпыға ортақ, барлық азамат бөлісетін мәдени, саяси, экономикалық, тұрмыстық, дәстүрлі құндылықтар жиынтығын негізге алады. Бұл құндылықтар ел азаматтарын біріктіреді, бөлмейді, және жаңа жалпыұлттық сәйкестіліктің негізін қалайды», – деп жазады автор.

Оның айтуынша, бұл тәсілдің бірегейлігі — онда қазақи мәдени код үстемдік етеді. Бұл код — британдық сәйкестілікті сипаттайтын “англичандық” сияқты, қазақ халқының жалпыұлттық сәйкестігін айқындайтын сапалық белгі. Бұл қазақ сәйкестігі өзімен қатар басқа дәстүрлердің мәдени элементтерін де сіңіреді.

Ол әрі президент Тоқаевтың 2023 жылғы сөзін келтіреді: «Бүгінгі күнде барлық азаматтарымыз бір үлкен, біртұтас қазақ отбасының мүшесі ретінде сезінеді... Этномәдениетті әртүрлілігімізге біз мақтанамыз және ол жоғалмайды, керісінше, біртұтас азаматтық негізі арқасында күш алады. Бізде түрлі мәдени дәстүрлер бір сарында араласқан өзіміздің ерекше тұрмыс тәртібіміз қалыптасты». 

Әшімбаев атап өткендей, «Тоқаев үлгісінің» тағы бір маңызды сипаты — табиғи үрдістерді ұстану. Яғни, мемлекет күрделі құрылымдар, доктриналар мен бағдарламалар құрудан бас тартады – бұл оларды негізгі маңызынан жүргізіп, тек қажетсіз шығындарға әкеледі.

«Бұл жақсылыққа жол беру емес, басқалармен бірге ағыммен қозғалу, ағынды ақырып, астардағы тастарды алып тастау, өткір бұрыштарды тегістеу, қажетсіз ене бермей, табиғи үрдіске көмектесу», – дейді Сенат төрағасы.