Қазақстан цифрлық қызмет бойынша әлемнің топ-10 еліне кірді
2025 жылға қарай Қазақстан цифрлық трансформация саласында тек финтех пен IT‑қызметтер экспортында ғана емес, мемлекеттік қызмет көрсетуде, жасанды интеллект дамытуда және интернетке кең жолақты қолжетімділікті қамтамасыз етуде де өңірлік көшбасшыға айналды, деп жазады Anyqtime.kz
Бұл жетістік елімізді әлемдік деңгейдегі цифрлық мемлекеттік қызметтер көрсетудің үздік ондығына енгізіп, Еуразияда цифрлық жаңғыртудың үлгісіне айналуға мүмкіндік берді. Бұл деректерді беделді ағылшын The World Financial Review журналы келтірді.
Pесурстық экономикадан цифрлық дайындыққа
Бұрынғы кеңес дәуірінен қалған табиғи ресурстарға бай ел ретінде танылған Қазақстан бүгінде Орталық Азиядағы цифрлық өзгерістердің алдыңғы қатарында тұр. Елдің стратегиясы финтех бумымен шектеліп қалмай, мемлекеттік қызметтерді жүйелі түрде цифрландыруды, инклюзивті интернетті кеңейтуді, ұлттық ИИ экожүйесін құруды және стартаптармен халықаралық ынтымақтастықты қамтиды .
Қазақстанның Онлайн-қызметтер индексі (OSI) бойынша Оңтүстік Корея, Эстония мен Даниямен қатар әлемнің үздік ондығына кіруі – бұл үлкен жетістік. БҰҰ‑ның 2024 жылғы электрондық үкіметті дамыту индексі бойынша еліміз төрт позицияға көтеріліп, әлемде 24‑ші орын алып, Германияны, Қытай мен Австралияны артқа тастады. ТМД елдері арасында цифрлық басқаруда көш басында тұрмыз .
92‑ден астам пайыз мемлекеттік қызмет онлайн қолжетімді
Қазақстандықтар eGov.kz порталы мен eGov Mobile мобильдік қолданбасы арқылы 1200‑ден аса электронды қызметті пайдалана алады. Тек соңғы бір жылда қосымша қолданушылар саны 1,1 млн‑ға өсіп, қазіргі таңда 11 млн‑ға жетті. 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында 23 млн‑нан астам цифрлық қызмет көрсетіліп, оның шамамен 45 % смартфон арқылы жүзеге асырылды el.kz.
eGov экожүйесі күнделікті өмірдің ажырамас бөлігіне айналды
Қызмет көрсету тәсілдері мен деректерді басқару да цифрланды. Электрондық үкімет экожүйесінде бизнес тіркеуден бастап медициналық көмек алу, құжат мерзімін ұзарту немесе заңды өтініштер беру сияқты функциялар бар . Биометриялық идентификация, push‑хабарламалар және каспи т.б. суперқосымшалармен интеграциялау енгізілуде, бұл мемлекеттік және жеке цифрлық экожүйелердің шекарасын сызып жояды el.kz. 2025 жылдың ортасында eGov.kz жүйесінде 14,7 млн қолданушы тіркелген, өткен жылы 215 мың жаңа аккаунт қосылды.
ЖИ экожүйесі: стратегиялық серпіліс
2024 жылы Қазақстан 2029 жылға дейінгі ЖИ дамыту тұжырымдамасын бекітті. Бұл құжат ЖИ‑дың этикалық енгізілуі, ұлттық стандарттар мен реттеуші механизмдерді қамтиды. Қазіргі уақытта оны ұлттық ЖИ стратегиясына айналдыру жұмыстары жүргізілуде .
2025 жылғы шілдеде Орталық Азиядағы ең қуатты суперкомпьютер іске қосылады деп жоспарлануда. Ол ІҮМ‑дің Tier III сертификатталған деректер орталығында орналасып, ұлттық ІИ платформасына интеграцияланады. Университеттер, стартаптар мен жеке компаниялар үшін ашық, қауіпсіз және жергілікті есептеу ресурстары қолжетімді болады .
Құдайтында ЖИ туралы заң жасау жұмыстары жүргізіліп, Мемлекет, азаматтар және бизнес арасындағы қатынастар реттелетін болады. Президент жанындағы Халықаралық ЖИ кеңесі құрамына әлемдік деңгейдегі сарапшылар, зерттеушілер мен кәсіпкерлер енгізіледі .
Шынында жетістіктер көп, талаптар да жоғары
Алайда цифрлық саясаттағы күш-жігерге қарамастан, Қазақстан финтех нарығында артық концентрация, ауылдық жерлердің байланыссыздығы және ЖИ‑ға дайын болмау сияқты құрылымдық проблемаларға тап болып отыр. Бірақ агрессивті цифрлық стратегия, институттық үйлесімділік және жеке сектордың белсенділігі тұрақты өсу жолын көрсетеді .
Интернетке толық қолжетімділік, ЖИ инфрақұрылымының масштабталуы және стартап экожүйесінің жаһандануы Қазақстанды тек өзгертіп қана қоймай, Еуразияның цифрлық болашағын қалыптастыруда деп қорытындыланған .
4 шілде 2025‑те цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице‑министрі Дмитрий Мун Дмитрий Мун‑та бұл мемлекеттік қызметтерді алу үшін цифрлық көмекші тестіленіп жатқанын айтты. Ол 2026 жылға дейін барлық мемлекеттік органдармен бірге 50 ЖИ‑агент құру жоспарланғанын атап өтті. Бұл агенттер 7 млн қазақстандыққа көмектеседі. Министрлік мемлекеттік органдар мен азаматтар арасындағы ең ұзақ үдерістерді анықтап, оларды цифрлық агенттерге тапсыруды көздеп отыр .